ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΑΝ"

ΑΘΗΝΑ. ΠΛΑΚΑ, 2009

- Αν ο Δημήτρης έβγαινε από το σπίτι του εκείνο το βράδυ θα γνώριζε τη Χριστίνα. Ένας έρωτας θα γεννηθεί και θα φτάσει μέχρι και σήμερα, το 2012. Ένας έρωτας στην εποχή της κρίσης και των μεγάλων αλλαγών. Θα αντέξει; Είναι ο έρωτας η απάντηση σε όλο αυτό που ζούμε; Πόσο επηρεάζει μία οικονομική κρίση και πόσο μπορεί να διαλύσει τη σχέση ενός ζευγαριού; Συγχωρείται η απιστία; Και πόσο ίδιες είναι οι εποχές στο θέμα του έρωτα;
- Αν όμως ο Δημήτρης εκείνο το βράδυ του 2009 δεν έβγαινε από το σπίτι του, δεν θα γνώριζε τη Χριστίνα. Θα παρέμεναν δύο άγνωστοι στην ίδια πόλη.. Ο χρόνος, ο τόπος και τα γεγονότα στη ζωή του Δημήτρη είναι κοινά.. Η βασική διαφορά είναι ότι δεν είναι μαζί με τη Χριστίνα για να τα αντιμετωπίσει. Πόσο εύκολο είναι να ζει κάποιος μόνος του; Πόσο αντέχει ένας άνθρωπος τη μοναξιά ή αλλιώς την «ελευθερία»; Πόσο κοντά σου μπορεί να είναι ένας μεγάλος έρωτας και εσύ να μην τον βλέπεις;
- Θα γνωριστούν ποτέ ο Δημήτρης και η Χριστίνα;

O Xριστόφορος Παπακαλιάτης, στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο στον κινηματογράφο, φέρνει στις μεγάλες οθόνες το "Αν". Στην εποχή της οικονομικής κρίσης και των δυσκολιών που συναντάμε καθημερινά σε όλους τους τομείς της ζωής μας, ο έρωτας μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις. Η πραγματική αγάπη μπορεί κατά κάποιον τρόπο να νικήσει τα προβλήματα και να αποτελέσει μια καλή βάση για το μέλλον.

Το "Αν" ξεδιπλώνει δύο εκδοχές: Στην πρώτη, ο Δημήτρης και η Χριστίνα είναι μαζί. Συναντώνται - πράγμα που το οφείλουν στη "Μοναξιά", το λυκόσκυλο του Δημήτρη - ερωτεύονται παθιασμένα, δένονται, αγαπιούνται και είναι ευτυχισμένοι, έως ώτου εμφανιστούν τα πρώτα προβλήματα στο σπίτι: Έλλειψη επικοινωνίας, ανεργία, απιστία, απωθημένα. Στη δεύτερη, ο Δημήτρης και η Χριστίνα δεν είναι μαζί. Ωστόσο,και στις δύο περιπτώσεις τα γεγονότα και οι καταστάσεις στη ζωή του Δημήτρη είναι οι ίδιες. Από τη μία, όλα τα αντιμετωπίζει μαζί της, από την άλλη, μόνος του. 

Η εκδοχή που αρχικά μοιάζει ιδανική, πράγματι είναι τελικά;

 

Η ταινία ξεκινάει με το ζευγάρι της κλασσικής ταινίας του Γιώργου Τζαβέλλα, "Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα", που γίνεται κάτι σαν αφηγητής της ιστορίας μας και μιλά για τις σχέσεις και τον έρωτα. Με τους διαλόγους του Αντωνάκη και της Ελενίτσας, γελάς, διασκεδάζεις, συγκινείσαι, προβληματίζεσαι.

Ο Παπακαλιάτης έχει κάνει καλή δουλειά. Αφουγκράζεται την εποχή και πετυχημένα οριοθετεί το σενάριο του μέσα σε αυτήν. Δεν κουράζει, δεν αναλλώνεται ούτε και πέφτει σε οποιαδήποτε τηλεοπτική παγίδα. Η ιστορία του είναι ανατρεπτική, έντεχνα περίπλοκη, συναισθηματική, χιουμοριστική με άξονές της την υπαρξιακή αναζήτηση, τον έρωτα, τις ανθρώπινες επιλογές. Έξυπνα υμνεί τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο και συνδέει άψογα την εποχή της λατέρνας με την εποχή της κρίσης.

 

Όσον αφορά στο καστ της ταινίας, ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης (Δημήτρης) υποκριτικά είναι αυτός που ξέρουμε. Ο ρόλος του, ταιριάζει σε αυτόν που έχουμε συνηθίσει από εκείνον μέσα από τα τηλεοπτικά δρώμενα, πείθωντας πως ίσως η μεγάλη οθόνη του πάει ακόμα περισσότερο. Η Μαρίνα Καλογήρου (Χριστίνα) είναι από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της. Υποδύεται την ηρωίδα του "Αν" έντονα, ηχηρά και με σαφήνεια. Ο Γιώργος Κωνσταντίνου (Αντώνης) και η Μάρω Κοντού (Ελένη) φέρνουν στις μνήμες μας τον παλιό καλό ελληνικό κινηματογράφο και μας αρέσει που τους συναντάμε μαζί στο σήμερα, 45 χρόνια μετά. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί επίσης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των ρόλων τους, παρότι μικροί. Η Θέμις Μπαζάκα υποδύεται τη μητέρα του Δημήτρη και όπως πάντα το υποκριτικό ταλέντο της μιλάει από μόνο του. Ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος (Βασίλης) είναι ο οδηγός του φορτηγού. Η Μαρία Σολωμού (Μαρία) είναι η γυναίκα που "ξελογιάζει" τον Δημήτρη και στις δύο ιστορίες, έχοντας βασική σημασία ιδιαίτερα στην εξέλιξη της πρώτης. Πειστική σε αυτό που θέλει να μας δώσει. Ο Φάνης Μουρατίδης (Γιώργος) είναι ο σύζυγος της Μαρίας. Η δική του στιγμή στο έργο είναι η φράση του "Το θέμα δεν είναι να φεύγει κανείς αλλά να γυρίζει". Παίζουν ακόμα, σχεδόν αθόρυβα, ο Τάσος Ιορδανίδης (Γιάννης) και ο Τάκης Σπυριδάκης (Barman).

Συμπερασματικά, στην πρώτη του κινηματογραφική απόπειρα, ο πολλά υποσχόμενος Παπακαλιάτης εντυπωσιάζει, αφού το "Αν" ανταποκρίνεται με το παραπάνω στις προσδοκίες του σινεφίλ κοινού. Ρεαλιστικό, ανατρεπτικό, κατασταλαγμένο. Με τη βοήθεια του Γιάννη Δασκαλοθανάση στη φωτογραφία και του Κώστα Χρηστίδη στη μουσική, το αποτέλεσμα σε κερδίζει. Ηθικά διδάγματα για τη ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και για το κατά πόσο η παραμικρή επιλογή ή απόφασή μας, μπορεί να επηρεάσει τη ζωή μας για πάντα, καταδεικνύουν τη βαρύνουσα σημασία του πεπρωμένου. 

Τις υπογραφές τους βάζουν: στα σκηνικά ο Γιώργος Γεωργίου, στο μοντάζ η Στέλλα Φιλιπποπούλου, στα κοστούμια η Μαρία Κοντοδήμα και στο μακιγιάζ η Δήμητρα Φαφαλιού.

"Να τη δω ή όχι;" : "Σαφώς. Έχει σπουδαία μηνύματα και είναι καλό να τιμάμε πού και πού τον ελληνικό κινηματογράφο, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για μία τόσο προσεγμένη ταινία."

Βαθμολογία: 09/10


Επιμέλεια: Εύα Κυρογλάνη